3 beelden, 3 spiegelbeelden

In de met bomen omzoomde gracht tegenover het stadskantoor van het Oud-Hollandse Oudewater verschijnen in de loop van 1999 naar alle waarschijnlijkheid drie bronzen beelden van voorovergebogen, geslachtloze gestalten zonder armen. Alle drie hebben ze opvallend lange haren die tot aan het water reiken. Deze androgyne wezens zijn ijdele nimfen, ook wel naiaden genoemd, die graag hun (alter)ego in het water weerkaatst zien. Bij windstil weer worden hun gebogen lichamen op een perfecte manier in het water gespiegeld. Het kleinste zuchtje wind echter zal de rimpelloze echo van de figuren vertroebelen. De gracht roept dan een ander beeld op en fungeert niet meer als een spiegel waarin de Naiaden zich met hun evenbeeld lijken te verenigen.

Dat zo'n 'schijnwerkelijkheid' ook nare gevolgen kan hebben, bewijst het mythologische verhaal van Narcissus die verliefd werd op zijn reflectie in het water en verdronk toen hij zijn evenbeeld trachtte te omhelzen. Na zijn dood veranderde Narcissus in een bloem, de narcis, die sindsdien werd gezien als symbool voor egocentrisme en onverschilligheid. Dit zijn echter niet termen die Tine van de Weyer haar Naidaden heeft toegedicht. De figuren zijn eerder bespiegelingen op thema's als leven en dood, het tastbare en niet-tastbare en verleden en toekomst. Het zijn abstracte begrippen die op een zeer persoonlijke wijze zijn verwerkt. Ze zegt er zelf over: De beelden boven water representeren de fysieke werkelijkheid, het aanraakbare leven. Hun weerkaatste echo is een metafoor voor de herinnering, het nabeeld, de rimpelende spiegeling van de onaantastbare dood, hoogstens zo nu en dan bedekt door waterlelies.

Bij de totstandkoming van haar ruimtelijk werk laat Tine van de Weyer zich leiden door de ruimtelijke, sociale en geschiedkundige context van een omgeving. Deze bepaalt grotendeels de vorm en inhoud van het kunstwerk. De Naiaden in Oudewater zijn gesitueerd in een uitloper van de oude stadsgracht in het overgangsgebied tussen de historische stadskern en het buitengebied aan de zuidoostzijde. In de directe omgeving bevinden zich een schoolgebouw uit de vorige eeuw en aan weerszijden van de dijk twee begraafplaatsen. In het centrum van Oudewater herinnert de bekende Heksenwaag aan de tijd dat vermeende heksen werden gewogen en vervolgens veroordeeld dan wel vrijgesproken. Hoewel de Naiaden van Tine van de Weyer een mythologische oorsprong hebben, zijn ze niet bedoeld als verwijzing naar het verleden, maar belichamen ze algemeen geldende thema's; ze roepen eerder op tot zelfreflectie.

De Naiaden, die zich nog in de ontwerpfase bevinden, zullen uiteindelijk robuuster en minder klassiek ogen dan op de afgebeelde fotomontage. De definitieve opdracht voor de uitvoering ervan moet nog door de Gemeente Oudewater worden gegeven.